Citação


    Um dos problemas da tradução do português para o castelhano é, sem dúvida, o dos chamados ‘falsos amigos’. Desta vez, chamamos a atenção para um estudo da professora Dolores Vilavedra, da Universidade de Santiago de Compostela e responsável pela edição castelhano da obra completa do escritor António Lobo Antunes. Nesse estudo, assinalado a seguir, Dolores Vilavedra apresenta alguns casos de ‘falsos amigos’. A autora sustenta que o conhecimento do galego permite a sua tradução de uma forma mais correcta.


(...)
- As MANCHAS DE BOLOR non son MANCHAS DE COLOR senón de BALOR, termo galego (polo tanto, de moho en castelán).
- A confusión de VIRA (presente de "virar") con VIRA (mais-que-perfeito de indicativo de "ver") é unha confusión menos probable para un galego, afeito á homofonía entre certas formas de ambos verbos, que tamén existen no seu idioma.
- ENXOTAR non é AZOTAR senón o que en galego entendemos por AXOTAR (polo tanto, ahuyentar en castelán).
- AS MIÑAS MANS LADO A LADO NO COLO non converten o personaxe nun potencial asasino, como se podería deducir desas mans que o primeiro traductor colocou EN EL CUELLO, senón no COLO galego (ou sexa, no regazo en castelán).
- Algo parecido acontece con O CANAL DAS COSTAS (en "a água deslizava ao comprido do canal das costas"). A sofisticación anatómica que implica unha traducción como EL CANAL DE LAS COSTILLAS simplificase cando pasamos pala galego COSTAS (espalda en castelán).
- Un ALPENDRE raramente será unha GALERÍA para un galego, que buscará no castelán alternativas como porche, cobertizo, etc. máis achegadas ó concepto que nós temos do que tamén en galego é un alpendre.
- E ante unhas PATACAS GRELADAS un traductor galego nunca pensaría nunha hipotética variante de PATATAS ASADAS (que é no que as converteu o primeiro traductor) senón en PATATAS GERMINADAS, RANCIAS que é o que son as patacas greladas galegas.
- UMA VILA À BEIRA MAR é unha expresión practicamente galega. Polo tanto, para un traductor galego a versión castelá nunca sería A LA VERA DEL MAR (esta foi a escolla primeira), unha expresión pouco usual e polo tanto moi marcada diatopicamente, ademais de ambigua (pois pode significar simplemente "junto a"), senón que será sustituída por A LA ORILLA DEL MAR, que é como se traduciría tamén a expresión galega "unha vila na beiramar".
- Algo semellante acontece con LEVANTA-SE A CHORAR AOS GRITOS PELA CRIADA. Se para o traductor non galego a criada é a culpable do pranto do suxeito, comose desprende da frase CLAMANDO A GRITOS POR CULPA DE LA CRIADA, o traductor galego detecta de inmediato que a criada é o suxeito chamado, formulado cunha expresión idéntica á galega: "chorar ou chamar por alguén", de xeito que a versión castelá definitiva pasa a ser LLAMANDO A GRITOS A LA CRIADA.

(...)

Dolores Vilavedra, “Galego, Portugués e Castelán. Unha interacción productiva”, in Maria Helena Mira Mateus (Coord.), Mais Línguas, Mais Europa: celebrar a diversidade linguística e cultural da Europa, Lisboa, Edições Colibri, 2001, pp. 58-59.

para imprimir este texto
| Número 3 | Dezembro 2003 |
Editorial
Artigo
As notas de rodapé na obra traduzida
Dicionário
Gaspar, língua de Sofala
Damião de Góis
Citação
Dolores Vilavedra
Notícias
Novidades editoriais
Ligações a outros sítios
Algumas ligações úteis
Coordenadores
Carlos Castilho Pais
Margarita Correia
Números publicados
N.º 1, Maio 2002
N.º 2, Fevereiro 2003
N.º 3, Dezembro 2003
N.º 4, Maio 2004
N.º 5, Dezembro 2004
N.º 6, Abril 2005
N.º 7, Junho 2005
N.º 8 - Abril 2006
N.º 9 - Agosto 2006
N.º 10 - Novembro 2006
N.º 11 - Abril 2007
© Instituto Camões, 2003